Αρθροσκόπηση γόνατος
Τι ορίζεται ως αρθροσκόπηση γόνατος;
Η αρθροσκόπηση γόνατος αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική που επιτρέπει την άμεση επισκόπηση της άρθρωσης χωρίς την ανάγκη εκτεταμένης τομής στο δέρμα και στους υποκείμενους ιστούς.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης εισάγεται στην άρθρωση ένα λεπτό ενδοσκοπικό εργαλείο, το αρθροσκόπιο. Το αρθροσκόπιο φέρει στην άκρη του μια κάμερα υψηλής ευκρίνειας, φωτισμό και σύνδεση με παροχή φυσιολογικού ορού. Η άρθρωση γεμίζει με ορό και όλες οι ενέργειες πραγματοποιούνται με την άρθρωση σε διαστολή. Η κάμερα μεταδίδει σε πραγματικό χρόνο εικόνες σε μια οθόνη, επιτρέποντας στον χειρουργό να καθοδηγήσει με ακρίβεια εξειδικευμένα μικροεργαλεία για τη διάγνωση και ταυτόχρονη θεραπεία ενδοαρθρικών βλαβών.
Οι μικρές τομές που απαιτούνται για την εισαγωγή του αρθροσκοπίου και των εργαλείων περιορίζουν σημαντικά το χειρουργικό τραύμα. Επιπροσθέτως, ελαχιστοποιούν τον μετεγχειρητικό πόνο και τη δυσκαμψία της άρθρωσης και συμβάλλουν σε ταχύτερη αποκατάσταση και επιστροφή του ασθενούς στις καθημερινές δραστηριότητες σε σχέση με τις ανοικτές τεχνικές.
Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η αρθροσκόπηση γόνατος;
Η αρθροσκόπηση γόνατος ενδείκνυται για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων που προκαλούν πόνο, δυσκαμψία ή λειτουργική αστάθεια στο γόνατο. Όταν η συντηρητική θεραπεία αποδεικνύεται ανεπαρκής, η αρθροσκόπηση αποτελεί μονόδρομο για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση παθήσεων.
Συγκεκριμένα, εφαρμόζεται σε:
- Ρήξεις μηνίσκουπου αποτελούν ένα συχνό τραυματισμό ιδιαίτερα σε αθλητές. Η ρήξη προκαλεί πόνο, δυσκαμψία και δυσκολία στην κίνηση. Μέσω της αρθροσκόπησης γόνατος μπορεί να πραγματοποιηθεί συρραφή ή μερική μηνισκεκτομή.
- Βλάβες του αρθρικού χόνδρου που εμφανίζονται μετά από τραυματισμό ή εξαιτίας εκφύλισής του. Οι χόνδρινες βλάβες διαταράσσουν την κίνηση του γόνατος, προκαλώντας πόνο και προοδευτική φθορά.
- Ρήξεις πρόσθιου ή οπίσθιου χιαστού συνδέσμου που προκαλούν αίσθημα αστάθειας, ειδικά σε απότομες αλλαγές κατεύθυνσης. Οι σύνδεσμοι αυτοί σταθεροποιούν το γόνατο και τραυματίζονται συχνότερα, αλλά όχι αποκλειστικά, κατά την άθληση. Η αρθροσκοπική χειρουργική επιτρέπει την ανακατασκευή τους με τη χρήση μοσχεύματος.
- Παθήσεις του αρθρικού υμένα, όπως υμενίτιδα ή υπερπλασία του αρθρικού υμένα, που προκαλούν πόνο και ύδραρθρο.
- Ελεύθερα σωμάτια εντός της άρθρωσης, όπως θραύσματα χόνδρου ή οστού από τραυματισμούς ή οστεοχονδρίτιδα. Η αρθροσκόπηση γόνατος επιτρέπει την αφαίρεσή τους με ασφάλεια.
- Πρώιμη οστεοαρθρίτιδα γόνατος, όπου γίνεται καθαρισμός και νεαροποίηση της άρθρωσης με όφελος παροδική ανακούφιση των συμπτωμάτων, χωρίς όμως να αποτελεί την μέθοδο οριστικής αντιμετώπισης του προβλήματος.
Η επιλογή της αρθροσκόπησης γίνεται με κριτήριο τη φύση της βλάβης, αλλά και τη γενική κατάσταση του ασθενούς και την ανταπόκριση σε προηγούμενες θεραπείες.


Πώς διενεργείται η επέμβαση της αρθροσκόπησης γόνατος;
Η αρθροσκόπηση γόνατος διενεργείται σε χειρουργικό περιβάλλον υπό περιοχική ή γενική αναισθησία, με τον ασθενή σε ύπτια θέση. Το κάτω άκρο καθαρίζεται με αντισηπτικό και σταθεροποιείται με τη βοήθεια ειδικής συσκευής.
Ακολουθεί η δημιουργία μικρής τομής μέσω της οποίας εισάγεται το αρθροσκόπιο, το οποίο μεταδίδει εικόνα υψηλής ευκρίνειας σε μόνιτορ και παρέχει στο χειρουργό τη δυνατότητα τόσο διαγνωστικής επισκόπησης όσο και θεραπευτικής παρέμβασης.
Εφόσον απαιτηθεί, δημιουργούνται επιπλέον μικρές τομές για την είσοδο εξειδικευμένων μικροεργαλείων, μέσω των οποίων πραγματοποιείται η απαιτούμενη χειρουργική πράξη.
Μετά την ολοκλήρωση της επέμβασης, οι τομές συγκλείονται με ράμματα και η άρθρωση περιδένεται με αποστειρωμένο επίδεσμο. Η διαδικασία είναι κατά κανόνα σύντομη και επιτρέπει την έξοδο του ασθενούς την ίδια ημέρα στο πλαίσιο πρωτοκόλλου ταχείας αποκατάστασης.
Μετεγχειρητική πορεία ασθενούς μετά την αρθροσκόπηση γόνατος
Η ανάρρωση και η διάρκεια της αποκατάστασης εξαρτάται από το είδος της παρέμβασης (π.χ. μηνισκεκτομή, συρραφή μηνίσκου κ.ά.).
Τις πρώτες 48 ώρες ενδείκνυνται ανάπαυση, ανύψωση σκέλους και τοπική εφαρμογή πάγου για περιορισμό του οιδήματος και του άλγους. Η φόρτιση του σκέλους με βακτηρίες προσαρμόζεται ανάλογα με το είδος επέμβασης και τον πόνο του ασθενούς.
Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη, ενώ αντιπηκτική προφύλαξη χορηγείται σε επιλεγμένα περιστατικά.
Παράλληλα, η φυσικοθεραπεία ξεκινά άμεσα με ασκήσεις κινητοποίησης, για την πρόληψη δυσκαμψίας του γόνατος και ενίσχυση του μυϊκού συστήματος. Έτσι, η πλήρης λειτουργική αποκατάσταση επιτυγχάνεται εντός 6–12 εβδομάδων, αναλόγως της περίπτωσης.
Η επιστροφή σε καθιστική εργασία είναι εφικτή εντός της πρώτης μετεγχειρητικής εβδομάδας. Αντιθέτως, η επανέναρξη αθλητικών δραστηριοτήτων πραγματοποιείται σταδιακά, βάσει και της αποκατάστασης της μυϊκής λειτουργίας και ανάλογα με το πρόβλημα που αντιμετωπίστηκε.
Η προσήλωση στο πρωτόκολλο αποκατάστασης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την καλή έκβαση και την αποφυγή επιπλοκών.
Αρθροσκόπηση γόνατος & Πλεονεκτήματα
Η αρθροσκόπηση γόνατος συγκαταλέγεται στις πιο διαδεδομένες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές στην Ορθοπαιδική Χειρουργική. Επιτρέπει τη λεπτομερή απεικόνιση και ταυτόχρονη θεραπευτική παρέμβαση εντός της άρθρωσης, με ελάχιστη διαταραχή των παρακείμενων ιστών.
Πιο συγκεκριμένα, τα πλεονεκτήματα που τη χαρακτηρίζουν είναι τα κάτωθι:
- Ελαχιστοποίηση του χειρουργικού τραύματος.
- Άριστα αισθητικά αποτελέσματα.
- Σημαντική μείωση του μετεγχειρητικού άλγους.
- Ελάττωση κινδύνου λοιμώξεων εξαιτίας της εισόδου των χειρουργικών εργαλείων από μικρές τομές και τη συνεχή έκπλυση της άρθρωσης.
- Συντόμευση του χρόνου νοσηλείας, καθώς ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει την ίδια ημέρα στο σπίτι του.
- Επιτάχυνση της λειτουργικής αποκατάστασης του ασθενούς και επανένταξής του στις καθημερινές δραστηριότητες.
- Υψηλή ευκρίνεια και λεπτομερής απεικόνιση των ενδοαρθρικών δομών σε πραγματικό χρόνο.
- Δυνατότητα άμεσης θεραπευτικής παρέμβασης εντός της ίδιας χειρουργικής συνεδρίας.
Επιπλοκές
Η αρθροσκόπηση γόνατος είναι γενικά μια ασφαλής επέμβαση, ωστόσο, όπως σε κάθε χειρουργική πράξη, υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών, έστω και σπάνια.
Οι συχνότερες περιλαμβάνουν:
- Λοίμωξη (σηπτική αρθρίτιδα): Παρουσιάζεται σε λιγότερο από 0,1% των περιπτώσεων και απαιτεί έγκαιρη αντιμετώπιση.
- Αίμαρθρο: Συγκέντρωση αίματος εντός της άρθρωσης που μπορεί να προκαλέσει πόνο και διόγκωση.
- Θρόμβωση φλεβών κάτω άκρου: Αν και πολύ σπάνια, ενδέχεται να προκύψει σε ασθενείς με προδιαθεσικούς παράγοντες.
- Δυσκαμψία γόνατος: Οφείλεται κυρίως σε καθυστερημένη κινητοποίηση και απαιτεί φυσικοθεραπεία.
- Νευρολογικές διαταραχές: Παροδικό μούδιασμα ή δυσαισθησία από ερεθισμό περιφερικών νεύρων κοντά στα σημεία εισόδου των εργαλείων.
Η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση αυτών των επιπλοκών εξαρτώνται από τη σωστή προεγχειρητική αξιολόγηση, την τεχνική επάρκεια του χειρουργού και την τήρηση του μετεγχειρητικού πρωτοκόλλου αποκατάστασης.
Συμπέρασμα
Η αρθροσκόπηση γόνατος αποτελεί πλέον τη μέθοδο εκλογής για τη διάγνωση και θεραπεία πληθώρας ενδοαρθρικών παθήσεων, προσφέροντας ακρίβεια, ασφάλεια και ελάχιστο χειρουργικό τραύμα. Ο συνδυασμός της τεχνολογικής εξέλιξης με την εμπειρία του εξειδικευμένου Ορθοπαιδικού Χειρουργού εξασφαλίζει εξαιρετικά λειτουργικά και αισθητικά αποτελέσματα, με ταχεία αποκατάσταση και επάνοδο στη δραστηριότητα. Πρόκειται για μια σύγχρονη προσέγγιση που ενσωματώνεται πλήρως στην εξατομικευμένη φροντίδα του ασθενούς.
Εάν εμφανίζετε συμπτώματα που υποδηλώνουν παθολογία στο γόνατο και εξετάζετε το ενδεχόμενο αρθροσκόπησης, εμπιστευτείτε έναν ιατρό με πολυετή εμπειρία και ηγετικό ρόλο στον τομέα της επανορθωτικής χειρουργικής. Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αναστάσιος Λιλικάκης είναι Διευθυντής της Γ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών και Πρόεδρος του Τμήματος Επανορθωτικής Χειρουργικής Ισχίου & Γόνατος της ΕΕΧΟΤ. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας
