Αναθεώρηση Αρθροπλαστικής Ισχίου & Γόνατος

Τι ορίζεται ως αναθεώρηση αρθροπλαστικής ισχίου και γόνατος;

Η Αναθεώρηση Ολικής Αρθροπλαστικής είναι η χειρουργική επέμβαση για τη διόρθωση μιας προηγούμενης αρθροπλαστικής η οποία έχει αποτύχει και η αντικατάσταση της με νέα. Η Ολική Αρθροπλαστική Ισχίου και Γόνατος είναι ένα από τα κορυφαία σύγχρονα ιατρικά επιτεύγματα.

Οι επεμβάσεις αυτές έχουν απαλλάξει εκατομμύρια ασθενείς από μακροχρόνιο έντονο πόνο και έχει αποκαταστήσει την κινητικότητα των αρθρώσεων. Με αυτόν τον τρόπο έχει αναβαθμιστεί θεαματικά η  ποιότητα ζωής άλλοτε “καταδικάσμένων” ως προς αυτές τις παραμέτρους, ανθρώπων.

Για ποιους λόγους είναι απαραίτητη η αναθεώρηση αρθροπλαστικής ισχίου και γόνατος;

Η επιβίωση της αρθροπλαστικής καλύπτει στις περισσότερες περιπτώσεις ολόκληρη τη ζωή των ασθενών. Εν τούτοις, σε ένα αρχικά μικρό ποσοστό (1-2% στη δεκαετία) που με την πάροδο των ετών αυξάνεται (μέχρι και 10%), απαιτείται επανεγχείρηση.

Μία αιτία που να οδηγήσει σε αναθεώρηση αρθροπλαστικής είναι η άσηπτη χαλάρωση της. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν προϊόντα φθοράς που παράγονται από τα παλαιά υλικά διέρχονται στην διεπιφάνεια ανάμεσα στη πρόθεση και το οστούν, το οποίο και διαβρώνουν (οστεόλυση). Έτσι, η τεχνητή άρθρωση χαλαρώνει. Άλλη αιτία μπορεί να είναι η λοίμωξη της αρθροπλαστικής (σηπτική χαλάρωση). Ένα κάταγμα μετά από ένα ατύχημα μπορεί να αποτελέσει επίσης λόγο για την αναθεώρηση μίας ολικής αρθροπλαστικής ισχίου ή γόνατος. Άλλα αίτια μπορεί να αφορούν πλημμελή τοποθέτηση κατά την αρχική επέμβαση ή αστοχία των υλικών. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνήθως η αναθεώρηση γίνεται πρώιμα, δηλαδή μικρό χρονικό διάστημα μετά την αρχική επέμβαση. Λιγότερο συχνή αιτία είναι το εξάρθρημα της τεχνητής άρθρωσης, το οποίο αφορά κατά βάση, αλλά όχι αποκλειστικά, τις αρθροπλαστικές ισχίου.

Η ανάγκη για αναθεωρήσεις έχει αυξηθεί πολύ και αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο στο μέλλον. Η αύξηση αυτή αναμένεται λόγω του μεγάλου αριθμού των αρθροπλαστικών που πραγματοποιούνται σε νέα και δραστήρια άτομα και την παράταση του προσδόκιμου επιβίωσης και του μέσου όρου ζωής μας.

Από τι εξαρτάται η απόφαση για την επέμβαση της αναθεώρησης;

Η απόφαση για Αναθεώρηση αρθροπλαστικής ισχίου και γόνατος είναι αποτέλεσμα συνεκτίμησης πολλών παραγόντων.

Οι παράγοντες αυτοί είναι οι κάτωθι:

• Τα συμπτώματα (πόνος, χωλότητα) και η ένταση τους
• Η αιτία και το μέγεθος του προβλήματος
• Η έκταση και η εντόπιση της οστεόλυσης εάν υπάρχει
• Η ύπαρξη λοίμωξης
• Ο ρυθμός επιδείνωσης των συμπτωμάτων και των ακτινολογικών ευρημάτων
• Η ηλικία
• Η γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς

Σε κάθε περίπτωση η αναθεώρηση μιας αρθροπλαστικής ισχίου ή γόνατος για τον Ορθοπαιδικό συνιστά χειρουργική πρόκληση, δεοντολογική υποχρέωση και προσωπική ευθύνη.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Σχεδιασμός αναθεώρησης αρθροπλαστικής ισχίου και γόνατος

Ο σχεδιασμός της εγχείρησης αρχίζει αρκετό χρόνο πριν τη καθορισμένη ημερομηνία της επέμβασης. Ειδικότερα, η  αναθεώρηση μπορεί να αφορά σε ένα τμήμα της αρθροπλαστικής ή και σε όλα.

Απαραίτητη είναι η λεπτομερής ενημέρωση του/της ασθενούς και του στενού οικογενειακού ή και φιλικού περιβάλλοντος. Η ενημέρωση θα πρέπει να περιλαμβάνει πληροφορίες για το πρόβλημα που έχει προκύψει, τον τρόπο διόρθωσης του, την κατανόηση των δυσκολιών και την ανάγκη για συνεργασία.

Στο πρακτικό επίπεδο επισημαίνεται καταρχήν ο μηχανισμός αποτυχίας-αστοχίας της αρχικής αρθροπλαστικής. Στη συνέχεια, ο απεικονιστικός έλεγχος (ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία, σπινθηρογράφημα σκελετού, αιματολογικές εξετάσεις, κλπ.) εξειδικεύει το πρόβλημα και προϊδεάζει για τη ποιότητα του οστού, τα ελλείμματα και τον τρόπο στερέωσης.

Επιπροσθέτως, λαμβάνεται μέριμνα για την κατάλληλη υποδομή, την ύπαρξη απαραίτητων εργαλείων, την προμήθεια όλων των πιθανών εμφυτευμάτων που θα χρειαστούν και τη διασφάλιση αίματος.

Η εγχείρηση προϋποθέτει άριστη οργάνωση της χειρουργικής ομάδας (έμπειροι, κατάλληλοι και εξειδικευμένοι συνεργάτες). Έτσι, διασφαλίζεται η αυστηρή εφαρμογή του απλούστερου και αποτελεσματικότερου σχεδίου, αλλά και η ύπαρξη εναλλακτικών λύσεων. Χρειάζεται ευελιξία, χωρίς ερασιτεχνικούς αυτοσχεδιασμούς, και υπομονή, αφού μη αναμενόμενα συμβάντα πιθανόν να επιτείνουν την πολυπλοκότητα της επέμβασης.

Η αναισθησία είναι συνήθως επισκληρίδιος, συνδυαζόμενη με ελαφρά μέθη, που συμβάλλει στην απόλυτη ηρεμία του/της ασθενούς. Αντιθέτως, η Γενική Νάρκωση προτιμάται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις. Παράλληλα, με ελεγχόμενη αρτηριακή υπόταση και χορήγηση κατάλληλων φαρμάκων περιορίζεται σημαντικά η αιμορραγία και ελαχιστοποιείται η ανάγκη μετάγγισης αίματος. Με τις μεθόδους αυτές εξασφαλίζεται και μετεγχειρητική αναλγησία.

Στάδια αναθεώρησης
Η εγχείρηση για την Αναθεώρηση αρθροπλαστικής ισχίου και γόνατος έχει διακριτά στάδια. Πιο συγκεκριμένα, τα στάδια είναι τα κάτωθι:

• Η χειρουργική προσπέλαση
• Η αφαίρεση των παλαιών υλικών
• Η εμφύτευση των νέων υλικών

Η εγχειρητική τομή-προσπέλαση είναι επιλογή του χειρουργού και υπηρετεί τις καλύτερες δυνατές συνθήκες ορατότητας και ευελιξίας. Αυτό συνήθως επιτυγχάνεται με μεγάλες τομές, που τις περισσότερες φορές εκτείνονται και πέραν της αρχικής. Είναι θεωρητικά και εμπειρικά αποδεδειγμένο ότι μικρές ή ανεπαρκείς προσπελάσεις συνδέονται ενίοτε με σοβαρές διεγχειρητικές επιπλοκές (κατάγματα, βλάβες νεύρων & αγγείων, κ.α.).

Κατά τη διάρκεια της αφαίρεσης των παλαιών υλικών πρέπει με κάθε τρόπο να αποφευχθούν μεγαλύτερες οστικές βλάβες από αυτές που έχει σωρεύσει η χρόνια διαδικασία της χαλάρωσης. Για την ευκολότερη αφαίρεση επιλέγονται και ελεγχόμενες οστεοτομίες. Δεν είναι άστοχο να διατηρούνται κάποιες φορές ορισμένα τμήματα από την παλαιά Αρθροπλαστική (ακρυλικό τσιμέντο, σύρματα, κ.ά.).

Ακολουθεί η επισήμανση των οστικών ελλειμμάτων, που συνήθως είναι μεγαλύτερα από αυτά που έχουν εντοπιστεί στις προεγχειρητικές ακτινογραφίες. Τα οστικά ελλείμματα ταξινομούνται σύμφωνα με την ανατομική εντόπιση και την έκταση της οστικής απώλειας. Αυτά είναι που προσδιορίζουν το είδος των νέων υλικών που μπορούν να πετύχουν άριστη σταθεροποίηση, αποκατάσταση της φυσιολογικής ανατομικής και μακροβιότητα της.

Αναθεώρηση αρθροπλαστικής ισχίου και γόνατος: Μετεγχειρητική πορεία

Η μετεγχειρητική πορεία είναι απολύτως εξατομικευμένη. Σχεδόν πάντοτε η έγερση και η κινητοποίηση του ασθενούς είναι άμεση. Πιο συγκεκριμένα,  τις πρώτες 12-24 ώρες και γίνεται με την οδηγία και επίβλεψη φυσικοθεραπευτών. Η παραμονή στο νοσοκομείο είναι η ελάχιστη δυνατή, δηλαδή 2-3 μέρες, που είναι απαραίτητες για τη σταθεροποίηση κλινικών και εργαστηριακών παραμέτρων.

Η αναθεώρηση σήμερα είναι μια επιτυχής επέμβαση, εφόσον τηρούνται αυστηρές προδιαγραφές που αφορούν στον/στην ασθενή, στην εξειδίκευση και μεγάλη εμπειρία της χειρουργικής ομάδας και στην αξιοπιστία των νέων υλικών. Δεν παύει, όμως, να είναι μια μεγάλη και απαιτητική επέμβαση.

Για την ανάσχεση της ανάγκης αυτής της επέμβασης πρέπει, εκτός των άλλων, να δοθεί έμφαση:

α) στη βελτιστοποίηση των υλικών της αρχικής αρθροπλαστικής.

β) στη χειρουργική τεχνική της αρχικής επέμβασης που να διασφαλίζει σωστή τοποθέτηση και σταθεροποίηση των υλικών και εμβιομηχανική αποκατάσταση της άρθρωσης.

Στον τομέα αυτό τη τελευταία δεκαετία έχουν προταθεί νέες ιδέες και εφαρμογές. Όμως, μπορεί να λαμβάνεται πάντα υπόψη και η ιστορία με αποτυχόντες νεωτερισμούς στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Η υιοθέτηση “νέων” μεθόδων πρέπει να είναι ορθολογική και συγκρατημένη. Το βλέμμα δε θα πρέπει να είναι στραμμένο μόνο στον άμεσο εντυπωσιασμό, αλλά κυρίως στο μακρόχρονο θετικό αποτέλεσμα.

Η αναθεώρηση αρθροπλαστικής γόνατος και ισχίου αποτελεί μια άκρως εξειδικευμένη χειρουργική επέμβαση.  Εάν είναι απαραίτητο να υποβληθείτε σε μια τέτοια επέμβαση, θα πρέπει να εμπιστευτείτε έναν ιατρό με πολυετή εμπειρία και ηγετικό ρόλο στον τομέα της επανορθωτικής χειρουργικής. Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Αναστάσιος Λιλικάκης είναι Διευθυντής της Γ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών και Πρόεδρος του Τμήματος Επανορθωτικής Χειρουργικής Ισχίου & Γόνατος της ΕΕΧΟΤ. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας.