Πόνος στο ισχίο

Ο πόνος στο ισχίο είναι ένα σύμπτωμα που μπορεί να οφείλεται σε πληθώρα διαφορετικών παθολογικών καταστάσεων. Αποτελεί έναν από τους συχνότερους λόγους επίσκεψης στον ορθοπαιδικό, ιδιαίτερα σε άτομα μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας.

Η εντόπισή του δεν περιορίζεται απαραίτητα στην ίδια την άρθρωση, η οποία βρίσκεται στη βουβωνική χώρα, αλλά μπορεί να αντανακλά σε γειτονικές δομές. Επίσης πολλές φορές πόνος στο ισχίο μπορεί να προέρχεται από παρακείμενες ανατομικές δομές, όπως η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης κ.ά. Ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται στην πρόσθια βουβωνική χώρα, στον γλουτό, στον μηρό ή να αντανακλά στο γόνατο, γεγονός που συχνά περιπλέκει τη διαγνωστική διαδικασία.

Ανάλογα με το υποκείμενο αίτιο, μπορεί να είναι οξύς ή χρόνιος, συνεχής ή διαλείπων, και να σχετίζεται με τη βάδιση, την ανάπαυση, την όρθια στάση, την έγερση από καθιστή θέση ή συγκεκριμένες κινήσεις. Η σωστή αξιολόγηση του πόνου στο ισχίο προϋποθέτει ένα λεπτομερές ιστορικό,  πλήρη κλινική εξέταση και κατάλληλο απεικονιστικό έλεγχο.

Έτσι, μπορεί να επιτευχθεί ακριβής διάγνωση και να ακολουθηθεί στοχευμένη θεραπευτική παρέμβαση.

Ποια είναι τα αίτια που ενδέχεται να προκαλούν πόνο στο ισχίο;

Τα αίτια που ενδέχεται να προκαλούν πόνο στο ισχίο είναι πολλά, μερικά από αυτά αναφέρονται πιο κάτω:

• Τενοντίτιδα: η άρθρωση του ισχίου περιβάλλεται από αρκετούς μύες και τένοντες που βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του. Εάν οι τένοντες αυτοί εκδηλώσουν φλεγμονή, τότε προκαλείται πόνος στο ισχίο. Οι πιο συχνές τενοντίτιδες είναι αυτές των απαγωγών του ισχίου και του λαγονοψοΐτη.
• Αρθρίτιδες: π.χ.  οστεοαρθρίτιδα ισχίου, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ή μετατατραυματική αρθρίτιδα και αποτελούν τις συχνότερες αιτίες βλάβης και άλγους στο ισχίο.

Κατάγματα ισχίου: τα κατάγματα ισχίου είναι ένας από τους πιο συχνούς λόγους εμφάνισης αιφνίδιου και σοβαρού πόνου στο ισχίο μετά από πτώσεις ,κυρίως σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

• Αθλητικές κακώσεις: οι πιο συνήθεις αθλητικές κακώσεις που ευθύνονται για πόνο στο ισχίο είναι τραυματισμοί στους τένοντες της περιοχής, ρήξεις στον επιχείλιο χόνδρο της άρθρωσης (π.χ. σε χορεύτριες ή αθλητές πολεμικών τεχνών) και το σύνδρομο του απιοειδούς μυός.
• Οστεονέκρωση μηριαίας κεφαλής:  προσβάλλει συνήθως νεαρούς ασθενείς και οφείλεται στη διαταραχή αιμάτωσης της μηριαίας κεφαλής του ισχίου.
• Σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης: ο πόνος προκύπτει από την επαναλαμβανόμενη μη φυσιολογική επαφή μεταξύ της μηριαίας κεφαλής και της κοτύλης κατά την κίνηση του ισχίου.

Πόνος στο ισχίο & Συμπτώματα

Ο πόνος στο ισχίο σπανίως εμφανίζεται ως μεμονωμένο σύμπτωμα. Συνήθως συνοδεύεται από πρόσθετα κλινικά ευρήματα, τα οποία διαφοροποιούνται ανάλογα με την υποκείμενη παθολογία.

Συχνά συμπτώματα που ενδέχεται να συνυπάρχουν είναι:

• Δυσκολία έγερσης από καθιστή θέση
• Επιδείνωση του πόνου μετά από περιόδους ακινησίας ή ανάπαυσης
• Δυσκαμψία – Περιορισμός του εύρους κίνησης της άρθρωσης
• Χωλότητα – Δυσχέρεια στη βάδιση
• Δυσκολία διατήρησης της όρθιας στάσης για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Ευαισθησία στην ψηλάφηση στη έξω ή οπίσθια επιφάνεια της περιοχής του ισχίου
• Αίσθημα κριγμού

Η σωστή ερμηνεία των παραπάνω συμπτωμάτων σε συνδυασμό με την εντόπιση και την πορεία του πόνου είναι καθοριστική για τη διάγνωση. Εφόσον τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται, απαιτείται άμεση αξιολόγηση από εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό Χειρουργό.

Πώς πραγματοποιείται  η διάγνωση;

Η διαγνωστική προσέγγιση του πόνου στο ισχίο βασίζεται σε συνδυασμό κλινικής εξέτασης και στοχευμένου απεικονιστικού ελέγχου. Η αξιολόγηση ξεκινά με τη λήψη  ενός αναλυτικού ιστορικού. Αυτό περιλαμβάνει την έναρξη, τη διάρκεια, τη φύση και την εντόπιση του πόνου, καθώς και πιθανούς παράγοντες επιδείνωσης ή ανακούφισης.

Η κλινική εξέταση εξέταση περιλαμβάνει ειδικές δοκιμασίες εύρους κίνησης, εκτίμηση της σταθερότητας της άρθρωσης κ.ά. Ανάλογα με την κλινική υποψία, χρησιμοποιούνται διαγνωστικές εξετάσεις,  όπως:

• η ακτινογραφία για την αναγνώριση εκφυλιστικών αλλοιώσεων ή καταγμάτων.
• ο  υπέρηχος για την εκτίμηση των  μαλακών μορίων.
• η μαγνητική τομογραφία για λεπτομερή απεικόνιση των ενδοαρθρικών δομών.

Άλλες εξιδεικευμένες και λιγότερο συχνά απαραίτητες εξετάσεις  είναι η αξονική τομογραφία, το μαγνητικό αρθρογράφημα του ισχίου και  το σπινθηρογράφημα του σκελετού. Σε περιπτώσεις που απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση, όπως σε φλεγμονώδη ή μεταβολικά αίτια, δύνανται να διενεργηθούν εργαστηριακές εξετάσεις αίματος ή παρακέντηση του αρθρικού υγρού. Η ολοκληρωμένη διαγνωστική διαδικασία επιτρέπει την ακριβή ταυτοποίηση της αιτίας του πόνου και τη διαμόρφωση κατάλληλου θεραπευτικού πλάνου.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπιση του πόνου στο ισχίο;

Η συντηρητική θεραπεία αποτελεί το πρώτο θεραπευτικό βήμα στην πλειονότητα των μη τραυματικών και εκφυλιστικών παθήσεων του ισχίου. Στόχος είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα και η επιβράδυνση της εξέλιξης της υποκείμενης νόσου.

Πρωταρχικά μέσα αποτελούν η φαρμακευτική αγωγή με αναλγητικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή  μυοχαλαρωτικά.

Εξαιρετικά σημαντικός είναι ο ρόλος της φυσικοθεραπείας, η οποία επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση των μυών του ισχίου και τη βελτίωση του εύρους κίνησής του. Επιπλέον, εφαρμόζονται εξατομικευμένα προγράμματα ασκήσεων αποφόρτισης και κινησιοθεραπείας, προσαρμοσμένα στην ηλικία, τη φυσική κατάσταση και τη διάγνωση του ασθενούς.

Σε ασθενείς με επιμονή των συμπτωμάτων μπορεί να εφαρμοστούν τοπικές παρεμβάσεις όπως ενδοαρθρικές εγχύσεις κορτικοστεροειδών  ή εγχύσεις αυτόλογων παραγόντων αίματος (PRP). Ο περιορισμός επιβαρυντικών δραστηριοτήτων και η τροποποίηση του τρόπου ζωής (π.χ. απώλεια βάρους, χρήση υποστηρικτικών βοηθημάτων) ολοκληρώνουν τη συντηρητική θεραπεία.

Η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται όταν τα συντηρητικά μέσα δεν αποδίδουν ή όταν η παθολογία είναι τέτοια που η αποκατάσταση απαιτεί ανατομική ή λειτουργική παρέμβαση. Ειδικότερα, η επιλογή της χειρουργικής μεθόδου καθορίζεται από την ηλικία του ασθενούς, τη φυσική δραστηριότητα, το είδος της βλάβης και την εξέλιξη των συμπτωμάτων.

Η αρθροσκοπική αποκατάσταση ενδείκνυται κυρίως σε νεότερους και πιο ενεργούς σωματικά ασθενείς. Μέσω μικρών τομών, ο χειρουργός έχει πρόσβαση στις ανατομικές δομές της άρθρωσης. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να προβεί άμεσα σε διορθωτικές παρεμβάσεις με ακρίβεια, χωρίς εκτεταμένη διαταραχή των γύρω ιστών.

Σε εκτεταμένες εκφυλιστικές αλλοιώσεις, όπως η προχωρημένη οστεοαρθρίτιδα, η λύση είναι η ολική αρθροπλαστική ισχίου. Η χειρουργική επέμβαση της αρθροπλαστικής ισχίου αντικαθιστά τις φθαρμένες αρθρικές επιφάνειες με μεταλλικές προθέσεις τιτανίου, προσφέροντας δραστική ανακούφιση από τον πόνο και βελτίωση της κινητικότητας. Οι σύγχρονες τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας  επιτρέπουν τη διενέργεια της επέμβασης με:

• μικρότερη τομή
• ελάχιστη απώλεια αίματος
• ταχύτερη κινητοποίηση του ασθενούς μετεγχειρητικά.

Η χρήση πρωτοκόλλων ταχείας αποκατάστασης (fast-track) συνδυάζει προεγχειρητική εκπαίδευση, προηγμένη αναισθησία, πολύτροπο μετεγχειρητική αναλγησία, πρώιμη κινητοποίηση και εξατομικευμένο φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα.

Συμπεράσματα

Η χειρουργική αντιμετώπιση, όταν εφαρμόζεται σε σωστά επιλεγμένους ασθενείς και με βάση τεκμηριωμένες ενδείξεις, προσφέρει εξαιρετικά λειτουργικά και κλινικά αποτελέσματα. Με την πρόοδο των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών και τη χρήση σύγχρονων προθετικών υλικών, η αποκατάσταση της κινητικότητας, η ανακούφιση από τον πόνο και η βελτίωση της ποιότητας ζωής είναι πλέον εφικτοί στόχοι.

Η σωστή διάγνωση, η εξατομικευμένη θεραπευτική στρατηγική και η συνεργασία του ασθενούς καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία της επέμβασης και τη μακροπρόθεσμη πρόγνωση.

Εάν παρουσιάζετε πόνο στο ισχίο και αναζητάτε αντιμετώπιση, απευθυνθείτε σε έναν ιατρό με μακρά εμπειρία και ηγετική παρουσία στον τομέα της επανορθωτικής χειρουργικής ισχίου. ΟΟρθοπαιδικός Χειρουργός Αναστάσιος Λιλικάκης είναι Διευθυντής της Γ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής της Ευρωκλινικής Αθηνών και Πρόεδρος του Τμήματος Επανορθωτικής Χειρουργικής Ισχίου & Γόνατος της ΕΕΧΟΤ (2025–2026). Επικοινωνήστε μαζί μας για να απαλλαγείτε άμεσα και αποτελεσματικά από τον πόνο στο ισχίο.