Ιστορία και Εξέλιξη της Ολικής Αρθροπλαστικής του Ισχίου

Ολική αρθροπλαστική ισχίου με χρήση οστικού τσιμέντου για τη στερέωση του μηριαίου στυλεού

Η ολική αντικατάσταση του ισχίου δεν είναι νέα μέθοδος. Η πρώτη που πραγματοποιήθηκε ήταν το 1891 από τον Glouk. Αργότερα, το 1926, ο Hegrouse περιέγραψε την χρήση μιας ολικής αρθροπλαστικής από ελεφαντόδοντο. Διάφοροι σχεδιασμοί αναπτύχθηκαν μετέπειτα, με την χρήση διάφορων υλικών, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1950 όταν, η ευρέως χρησιμοποιούμενη σήμερα, μεταλλική κεφαλή και πλαστική κοτύλη πρωτοπαρουσιάστηκε. Σήμερα οι περισσότερες αρθροπλαστικές του ισχίου είναι αυτού του σχεδιασμού. Τα δύο μέρη μιας ολικής αρθροπλαστικής είναι το μηριαίο εμφύτευμα (τεχνητή πρόθεση για το εγγύς μηριαίο) και το κοτυλιαίο εμφύτευμα (τεχνητή κοτύλη του ισχίου). Ο κανόνας για το μηριαίο εμφύτευμα είναι να είναι κατασκευασμένο από μέταλλο (για παράδειγμα ανοξείδωτο χάλυβα, κράματα χρωμοκοβαλτίου ή τιτανίου) και για το κοτυλιαίο εμφύτευμα να είναι κατασκευασμένο επίσης από μέταλλο ή από πολυαιθυλένιο (πλαστικό). Και τα δύο στελέχη παραδοσιακά τοποθετούνταν με την χρήση οστικού τσιμέντου στα αντίστοιχα οστά (το τσιμέντο αυτό ονομάζεται PMMA (πολυμεθυλμεθακρυλικό οξύ)). Στις μέρες μας έχουν σχεδιαστεί προθέσεις για τοποθέτηση χωρίς τη χρήση οστικού τσιμέντου, με στόχο να προάγουν την ενσωμάτωση του οστού πάνω τους. Κάποιες από αυτές τις προθέσεις που τοποθετούνται χωρίς τσιμέντο έχουν υποστεί ειδική επεξεργασία  στην επιφάνειά τους [είτε έχουν γίνει πιο τραχείες (π.χ. porus coating, grit blasted), είτε έχουν επικαλυφθεί με κάποιο άλλο υλικό, όπως π.χ. ο υδροξυαπατίτης] με σκοπό να προαχθεί αυτή η οστεοενσωμάτωση. Το τελικό αποτέλεσμα είναι μια στερρά συνδεδεμένη στο οστό πρόθεση χωρίς την χρήση οστικού τσιμέντου. Κάποιες φορές χρησιμοποιείται ο συνδυασμός των δύο τεχνικών, για παράδειγμα η χρήση τσιμέντου στην μηριαία πρόθεση, με κοτυλιαία πρόθεση χωρίς χρήση τσιμέντου (ή και το αντίστροφο, αυτή η τεχνική λέγεται υβριδική). Ωστόσο υπάρχει ακόμα πολλή διαμάχη στην ορθοπαιδική κοινότητα πάνω σε επιλογή του βέλτιστου τρόπου στερέωσης των αρθροπλαστικών.

Το οστικό τσιμέντο έχει εκληφθεί από κάποιους ως παράγοντας δυσκολίας σε περίπτωση αναθεώρησης, γιατί είναι δύσκολο να αφαιρεθεί εάν χρειαστεί. Αυτό ωστόσο δεν είναι πάντα αληθές, καθώς υπάρχουν ειδικά εργαλεία για να αφαιρείται το τσιμέντο πιο εύκολα: κοπείς ταχύτητας, ειδικές πηγές φωτός, υπέρηχοι, μηχανικά εργαλεία. Ως αποτέλεσμα των υποτιθέμενων δυσκολιών στην αφαίρεση του οστικού τσιμέντου, στους νεότερους ασθενείς που απαιτείται ολική αρθροπλαστική, συνήθως προσφέρεται αρθροπλαστική χωρίς την χρήση οστικού τσιμέντου, καθώς είναι πιο πιθανό να χρειαστούν κάποια στιγμή μια επέμβαση αναθεώρησης.

Ολική αρθροπλαστική ισχίου χωρίς τσιμέντο

Ένας τρόπος με τον οποίο μια αρθροπλαστική μπορεί να αποτύχει, είναι ως αποτέλεσμα της παραγωγής μικρών τεμαχιδίων πολυαιθυλενίου από το κοτυλιαίο εμφύτευμα (προϊόντα φθοράς). Τα προϊόντα φθοράς μπορούν να προκαλέσουν μια φλεγμονή χαμηλού βαθμού (αργά εξελισσόμενη) η οποία επηρεάζει το οστό, είτε το μηριαίο, είτε την κοτύλη, είτε και τα δύο και οδηγεί σε απώλεια οστού (οστεόλυση). Για να ελαχιστοποιηθεί η οστεόλυση έχει προταθεί ότι η διάρθρωση μετάλλου σε πλαστικό έχει υψηλή τριβή και έχει ερευνηθεί η χρήση άλλων υλικών. Η χρήση κεραμικού σε πλαστικό έχει δοκιμαστεί εδώ και πολλά χρόνια, όπως επίσης η χρήση κεραμικού σε κεραμικό, ενώ ειδικά πλαστικά υλικά έχουν αναπτυχθεί για να αυξηθεί  η αντοχή και να μειωθεί η τριβή ακόμα περισσότερο. Η διάρθρωση μετάλλου σε μέταλλο έχει επίσης χρησιμοποιηθεί, με το μηριαίο στέλεχος να έχει μια μεταλλική κεφαλή και την κοτύλη να μην έχει καθόλου πλαστικό και να είναι κατασκευασμένη εξολοκλήρου από μέταλλο. Αυτός ο σχεδιασμός χρησιμοποιείται ούτως ή άλλως και στην μοντέρνα αρθροπλαστική επιφανείας του ισχίου. Παρά την μεγάλη ποικιλία σχεδιασμών, μια μεταλλική κεφαλή και μια πλαστική κοτύλη (ή πλαστικό ένθετο σε μεταλλική κοτύλη) αποτελούν ακόμα τον πιο συνηθισμένο συνδυασμό υλικών σήμερα (gold standard).

© 2024 Αναστάσιος Λιλικάκης

Social Media

Back to top